Co to jest obciążenie ogniowe i jak je obliczyć? (gęstość obciążenia ogniowego)

Planując budowę hali stalowej, w której choćby częściowo będziemy cokolwiek magazynowali lub planujemy jakiekolwiek procesy z użyciem materiałów palnych, powinniśmy zacząć od określenia jakie będzie obciążenie ogniowe, Konkretniej, jaka będzie gęstość obciążenia ogniowego, którą określa się literą Q i mierzy w megadżulach na metr kwadratowy hali. Mówiąc prościej, jest to ilość paliwa, jaką ma pożar na każdym metrze kwadratowym naszej hali.

Szczegółowe wyjaśnienia i informacje na ten temat znajdują się w aktualnych Warunkach Technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – ostatnia aktualizacja to styczeń 2018. Wszelkie wynikające z nich wymagania musi znać projektant przygotowujący nasz projekt budowlany. Nie ma więc potrzeby, abyśmy na własną rękę musieli obliczać gęstość obciążenia ogniowego. Warto jednak poznać zagadnienie od strony praktycznej, bo zawsze jest kilka rozwiązań tego samego problemu i najlepsze dla projektanta nie musi być tym, na którym nam zależy najbardziej.

Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego

Gęstość obciążenia ogniowego należy do najistotniejszych parametrów jakie musimy wziąć pod uwagę przy projektowaniu hali magazynowej lub produkcyjnej. Jej wartość określa jak dużą halę możemy zbudować, jakie odległości od innych budynków powinniśmy zachować, ile ścian pożarowych oraz jakiego typu będziemy wykonywać, a nawet – czy nie będziemy zmuszeni do budowy dodatkowego zbiornika wody do celów pożarowych. To tylko kilka z bardzo wielu zagadnień z jakimi łączy się niepozorna litera “Q” w kontekście planowanej hali.

Nawet jeśli nie planujemy dużej przestrzeni magazynowej, a w naszej hali chcemy przechowywać np. maszyny, których dystrybutorem jesteśmy, może się okazać, że w jednym z pomieszczeń zaplanowaliśmy niewielki magazyn materiałów eksploatacyjnych, których gęstość obciążenia ogniowego na tej małej przestrzeni generuje szereg poważnych problemów. Wynika to z faktu, że nie tylko ilość „paliwa” wpływa na nasze obciążenie ogniowe, istotna jest też powierzchnia. Takie pomieszczenie może okazać się bardzo kłopotliwe gdy chcemy go oddzielić od reszty hali, ale gdy zrezygnujemy ze ścian oddzielających i zastosujemy np. przegrodę ażurową z siatki stalowej, to niewielka ilość palnych materiałów na większej powierzchni przestaje mieć aż takie znaczenie.

Magazynowanie materiałów łatwopalnych nie oznacza wyłącznie przechowywania oleju opałowego, drewna czy papieru. Bardzo często zwykłe i powszechnie stosowane materiały, składowane w większej ilości na palecie lub w pojemniku, okazują się być dobrym paliwem dla potencjalnego pożaru. Lepiej oszacować realne ilości poszczególnych materiałów na etapie projektowania, niż dowiedzieć się przy dochodzeniu odszkodowania z firmy ubezpieczeniowej, że hala wykorzystywana była niezgodnie z przeznaczeniem. Szacowanie gęstości obciążenia ogniowego należy potraktować poważnie.

Obliczenie gęstości obciążenia ogniowego w przypadku budowy hali stalowej jest obowiązkowe niemal zawsze. Zwalnia nas z tego obowiązku jedynie przypadek, w którym decydujemy się na budowę hali usługowej – np. sklepu lub salonu sprzedaży. Takie obiekty są osobno zdefiniowane w prawie budowlanym i z góry narzuca się im wyższą klasę pożarową do jakiej muszą być dostosowane. Aby obliczyć obciążenie ogniowe potrzebujemy pełnego zestawienia materiałów, jakie planujemy przechowywali w hali wraz z przybliżonymi ilościami. Znając je, jesteśmy w stanie samodzielnie obliczyć gęstość obciążenia wykorzystując dostępne tabele z ciepłem spalania poszczególnych materiałów. Jednak lepiej, aby obliczenia wykonał projektant ze strażakiem, który w trudniejszych przypadkach może projekt zaopiniować. Z punktu widzenia kosztów budowy, każda inna niż podstawowa klasa pożarowa (tzw. klasa E) oznacza dodatkowe wydatki – dlatego też dobrze jest na tym etapie poznać dokładną wartość.